Als je de marketinghype gelooft, kan zuigen op een zink capsule een verkoudheid stoppen voordat je de eerste keer niest. Helaas, hoewel zink je immuunsysteem versterkt, is er geen bewijs dat een zink supplement deze superkracht heeft.

Maar waar zink wél goed voor is, is best indrukwekkend. Deze belangrijke voedingsstof ondersteunt een gezonde ontwikkeling van de foetus als je zwanger bent. Het speelt ook een belangrijke rol bij het bestrijden van ziektekiemen, het genezen van wonden en nog veel meer.

Lees in dit artikel de voordelen van zink en hoe je ervoor kunt zorgen dat je genoeg binnenkrijgt via de voedingsmiddelen die je eet.

Wat is zink?

Zink is een sporenmineraal, wat betekent dat je lichaam slechts kleine (spoor)hoeveelheden nodig heeft om gezond te blijven. Het is ook een antioxidant. Antioxidanten helpen celschade te voorkomen die bijdraagt aan hartaandoeningen, kanker en andere ernstige gezondheidsaandoeningen. Zink komt voor in cellen in je hele lichaam.

Wat doet zink voor je lichaam?

De vele gezondheidsvoordelen van zink zijn onder andere:

1. Verkort een verkoudheid

Zink helpt bij de aanmaak van immuunsysteemcellen die ziektekiemen bestrijden. Hoewel zinkpastilles of supplementen niet voorkomen dat je verkouden wordt, kunnen ze je wel helpen om sneller van een verkoudheid af te komen.

Een systematische review uit 2021 van 28 onderzoeken ontdekte dat het gebruik van zinkpastilles, gels of neussprays mensen hielp om zich twee dagen eerder beter te voelen dan mensen die geen zink gebruikten. Maar zink verminderde de ernst van de verkoudheidssymptomen niet. En kijk uit voor bijwerkingen, zoals een vieze smaak en misselijkheid.

Als je zink wilt proberen om je sneller beter te voelen, raden experts aan om het bij zuigtabletten te houden. In zeldzame gevallen verliezen mensen die zink neussprays gebruiken hun reukvermogen – soms permanent.

2. Beschermt het gezichtsvermogen

Studies suggereren dat het nemen van 80 milligram (mg) van een zink supplement, samen met andere vitamines voor een gezond oog, het risico op gevorderde leeftijdsgebonden maculaire degeneratie (AMD) en gezichtsverlies met 25% kan verlagen. Mensen met AMD lopen het risico hun gezichtsvermogen te verliezen als de ziekte voortschrijdt.

Je netvliezen (het deel van je ogen dat licht omzet in de signalen die je hersenen gebruiken om beelden te creëren) hebben een hoge concentratie zink. Extra zink in de vorm van supplementen kan helpen je netvliezen te beschermen tegen schadelijke vrije radicalen die celschade veroorzaken.

3. Verlaagt bloedsuiker en cholesterol

Om onduidelijke redenen hebben mensen met diabetes type 2 vaak een laag zinkgehalte. Sommige deskundigen geloven dat deze lage zinkwaarden de ziekte snel kunnen verergeren. Verschillende onderzoeken suggereren dat zink de bloedsuikerspiegel en het hoge cholesterol bij mensen met diabetes type 2 kan verlagen.

Deze aandoeningen verhogen je risico op levensbedreigende beroertes en hartziekten. Een overzicht van onderzoek uit 2021 laat zien dat zink ook de bloedsuikerspiegel kan verbeteren bij mensen met zwangerschapsdiabetes.

4. Bevordert wondgenezing

Er wordt nog onderzocht of orale zinksupplementen de genezing van diabetes-gerelateerde voetzweren en andere huidzweren kunnen versnellen. Maar zinkoxide dat je rechtstreeks op de huid aanbrengt (topisch) is een bewezen behandeling tegen luieruitslag.

Het fungeert ook als vochtbarrière en helpt zo de pijnlijke billetjes van je baby te beschermen tegen extra irritatie.

5. Verbetert de kwaliteit van sperma

Uit een klein onderzoek bleek dat mensen die onvruchtbaar waren de kwaliteit van hun sperma zagen verbeteren na het nemen van een supplement met zink. De supplementen bevatten andere vitamines, dus de onderzoekers weten niet precies welke rol zink speelde.

Wat zijn voedingsmiddelen met veel zink?

Bepaalde soorten zeevruchten, vlees en gevogelte bevatten van nature veel zink. Er zijn ook zinkverrijkte producten zoals brood en ontbijtgranen. Het is meestal gemakkelijk om de aanbevolen hoeveelheid zink binnen te krijgen zonder supplementen.

Voedingsmiddelen met veel zink zijn onder andere:

• Rundvlees
• Kip en kalkoen
• Eieren
• Versterkte melk en volkoren granen, pasta’s en broden
• Noten, zaden en peulvruchten zoals bonen en linzen
• Varkensvlees
• Schelpdieren zoals oesters, krab en kreeft

Heb ik zinksupplementen nodig?

De meesten van ons krijgen voldoende zink binnen via hun voeding voor een goede gezondheid. Maar er zijn uitzonderingen. Redenen om zinksupplementen te nemen zijn onder andere:

• Je hebt een bariatrische gewichtsverliesoperatie ondergaan
• Je volgt een plantaardig vegetarisch of veganistisch dieet zonder vlees
• Je hebt een stoornis in middelengebruik met name alcohol

Wat zijn de soorten zink supplementen?

Bijna alle multivitaminen en veel calcium- en magnesiumsupplementen bevatten zink. Lees het etiket om te weten hoeveel zink je op een dag binnenkrijgt als je voedselbronnen meerekent.

Op de etiketten van supplementen kun je verschillende soorten zink tegenkomen, waaronder zinksulfaat, zinkacetaat en zinkgluconaat. Ze zijn allemaal zink. En er is (nog) geen bewijs dat de ene vorm beter voor je is dan de andere.

Zink is ook een veelgebruikt ingrediënt in kleefcrèmes voor kunstgebitten en veel volledig natuurlijke verkoudheidsproducten.

Wat zijn bijwerkingen van zink?

Het nemen van zink supplementen naast de zink die je via je voeding binnenkrijgt, kan tot problemen leiden. Te veel zink binnenkrijgen kan bijwerkingen veroorzaken zoals:

• Koper- en magnesium tekorten
• Hoofdpijn
• Verlies van eetlust
• Lage HDL (goede cholesterol) niveaus
• Maagklachten, waaronder misselijkheid, overgeven en diarree
• Verslechtering van de immuunfunctie die leidt tot meer infecties

Heb je wel of geen zink supplement nodig?

Als je je zorgen maakt over een zink tekort als gevolg van voedingskeuzes of gezondheidsproblemen, kan je arts een bloedtest laten doen om je zinkgehalte te controleren om vast te stellen of zink supplementen voor jou zinvol zijn.